- Home
- Kennisbank
- Tips en uitleg
- Redding & Evacuatie in besloten ruimten
Redding & Evacuatie in besloten ruimten
Redding & Evacuatie is vaak een onderbelicht onderwerp. Want weet je wat moet je doen als een medewerker in een besloten ruimte in de problemen is gekomen?
De kans is groot dat direct een poging wordt gedaan de medewerker te redden. Vaak ondoordacht voor risico's. Juist omdat men vanuit nature snel handelt in nood. Gebeuren er ongelukken die te vaak met meer letsel en/of met de dood tot gevolg aflopen. Deze situatie wordt voorkomen als vooraf de risico’s in kaart zijn gebracht. En er een compleet redding & evacuatie plan zijn opgesteld. Alleen dan is het werken in een besloten ruimte succesvol.
De basis: Hoe herken je een besloten ruimte?
We beginnen bij de basis. Een besloten ruimte is in soms lastig te herkennen. Daarnaast zijn werknemers of werkgevers zich te vaak niet bewust van alle risico’s die werken in of bij een besloten ruimte met zich meebrengen. En dat terwijl deze risico’s groot zijn en met fatale gevolgen kunnen aflopen.
Welke ruimten kunt u doorgaans aanduiden als een besloten ruimte?
Silo’s
Tanks
(Bouw)putten
Luchtkanalen
Riolen en pijpleidingen
Tunnels
Liftschachten
Sleuven
Kelders
Containers
Vooronders
Kruipruimten
Brugpeilers
Sluizen
Zolders
Machinekamers
Windmolens
Installatieruimten
Wat zijn de risico's van werken in een besloten ruimten?
Elke situatie is verschillend en vraagt om een specifieke benadering. Risico’s verschillen per besloten ruimte. Door middel van een Risico Inventarisatie & Evaluatie kun je dit in kaart brengen. Een aantal gevaren op een rijtje:
Valgevaar.
Verstikkingsgevaar.
Brand- en explosiegevaar.
Bedwelming- vergiftigingsgevaar.
Elektrocutiegevaar.
Beknellingsgevaar.
Verdrinking.
Bevriezing.
Oververhitting.
Geen zicht.
Geluid.
Gevaar voor vallende voorwerpen of bewegende machinedelen.
Redding & Evacuatie
Doordat bij een besloten ruimte de entree vaak nauw is. Of op hoogte zit en/of verticaal is geplaatst. Is het redden en evacueren van een medewerker lastig. Het oefenen van de reddingprocedure is dan gewenst. In plaats van een BHV-oefening op kantoor is het raadzaam om juist de lastige locatie te gebruiken waarmee je de werkelijke situatie simuleert.
Daarnaast zijn besloten ruimten vaak slecht geventileerd waardoor een medewerker met ademhalingsproblemen en zuurstoftekort te maken kan krijgen. Als laatste zorgen vocht, plotseling opkomend water, blootstelling aan schadelijke stoffen, gebrek aan licht en ruimtegebrek voor extra veiligheids- en gezondheidsrisico’s.
Het volgende stappenplan is de leidraad voor veilig werken in besloten ruimten:
Maak een omgeving R&IE en een taak R&IE, ook wel een TRA (taak risico analyse) genoemd.
Zorg voor een plan van aanpak, ook wel werkinstructie genoemd.
Vraag een werkvergunning aan. Dit is een checklist om de veiligheid te controleren, hierin is ook een redding- en evacuatieplan opgenomen.
Houd een Toolbox voor de start van de werkzaamheden (wie, wat, hoe). Hierin wordt ook vaak de LMRA (last minute risico analyse) opgenomen.
Evacuatieplan
Specifiek per besloten ruimte is er, volgens onze wet- en regelgeving voor besloten ruimten, een redding- en evacuatieplan noodzakelijk. Deze moet periodiek worden beoordeeld en moet bekend zijn bij alle medewerkers voordat zij de besloten ruimten betreden. Daarbij moeten deze medewerkers getraind zijn om een redding en evacuatie uit te voeren. Het juiste gebruik van PBM hoort bij de kennis van deze medewerkers.
Waar let je nog meer op in een dergelijk plan?
Noteer de locatie van de besloten ruimte en de werkzaamheden die daar dienen te gebeuren.
Bepaal de contactpersonen bij noodgevallen. (hulpverlener, bevoegde personen om een besloten ruimte in te gaan, etc.) En daarbij de contactmethoden met de medewerkers bij of in de besloten ruimte. Deel daarbij hun taken in en leg een responsprocedure vast. Als mobiele apparatuur onderdeel uitmaakt van de contactmethode, controleer dan vooraf de middelen op hun werking.
Registreer de aanwezige reddingsmiddelen en hun locatie, dit inclusief een inspectielijst voor de middelen die jaarlijks worden onderhouden en geïnspecteerd.
Som de (hoofd)risico’s van deze specifieke ruimte op.
Getraind personeel
Onderzoek toont aan dat personeel dat tijdig en regelmatig worden getraind het veiligheidsbewustzijn wordt vergroot. Eurosafe Solutions biedt verschillende trainingen aan voor veilig werken in besloten ruimten, zo ook Veilig Werken in Besloten Ruimten – Redding & Evacuatie.
Tijdens deze training leren deelnemers onder andere te werken met middelen zoals de Xtirpa oplossingen, de Miller 3pod en de Porta Gantry), en met eenvoudige technieken een collega uit een besloten ruimte te redden en te evacueren. Daarbij wordt aandacht geschonken aan zowel horizontale als verticale toetreding van een besloten ruimte. Daarnaast is er ook aandacht voor de verschillende brancards die zijn te gebruiken in besloten ruimten. Deze training is zeer goed te combineren met de training “Veilig Werken in Besloten Ruimten – Betreding”.
Juiste middelen en PBM
Van harnassen tot valblokken en van driepoten naar Xtirpa Davitarmen. Hoe vind je in de jungle aan veiligheidsproducten het juiste materiaal dat geschikt is voor jouw specifieke werksituatie? Hoe kiest u het juiste PBM product?
Het dragen van een harnas in een besloten ruimte is verstandig. Een harnas heeft en geeft letterlijk goede handvatten om iemand te verslepen als diegene zichzelf niet meer kan voortbewegen.
Is het nodig een gasmasker mee te nemen? Is bij het mangat een driepoot nodig of is het veel handiger een Xtirpa Davitarm te gebruiken? Is de omgeving volledig toegankelijk voor de hulpdiensten of ondervinden zij bepaalde beperkingen? Waardoor een ambulance of een brandweerauto een afstand tot de werklocatie heeft.
Om antwoorden te geven op deze vragen is het belangrijk om de omgevingssituatie, de werkzaamheden en alle mogelijke risico’s volledig in kaart te brengen. Op basis daarvan worden de benodigde redding- en evacuatie middelen en de PBM sets voor de werknemers bij en in de betreffende besloten ruimten op aangepast.
Als alle stappen correct zijn uitgevoerd. Risico’s volledig in kaart zijn gebracht. En de juiste middelen aanwezig zijn dan is een ongeluk nauwelijks meer mogelijk. Toch blijft er één rest risico over, namelijk menselijk falen (hartfalen). En áls een redding procedure noodzakelijk is, is het handig dat dit ook regelmatig geoefend wordt.
