- Home
- Kennisbank
- Tips en uitleg
- Wat is het verschil tussen een brandwacht en brandweerman?
Wat is het verschil tussen een brandwacht en brandweerman?
Een brandwacht en een brandweerman. Het lijken om twee dezelfde functies te gaan, maar er zit een groot verschil in. Het grootste verschil is dat een brandwacht zich richt op het voorkomen van brand, waarbij een brandweerman of -vrouw zich bezighoudt met het bestrijden van brand.
Het onderscheid wordt al gemaakt in de opleiding. Het gebruik van termen is hierin een belangrijke. Van oudsher worden brandweermannen en -vrouwen namelijk Rijksgediplomeerde brandwachten genoemd. Een Rijksgediplomeerde brandwacht is opgeleid door de overheid en heeft veel praktijkervaring. Zodra er een (grootschalige) brand zich voordoet, dan wordt de hulp van de brandweer ingeschakeld. Brandweermannen of - vrouwen worden opgeroepen om een brand te bestrijden. Zij redden mens en dier en verlenen daarbij hulp. Een brandweerman of -vrouw is altijd opgeleid tot Rijksgediplomeerde brandwacht.
Wanneer iemand toezicht moet houden op het voorkomen van brand worden zowel Rijksgediplomeerde brandwachten, als industriële brandwachten ingezet. Dit is afhankelijk van de soort werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden en waar de klus plaatsvindt. Zo wordt in de industrie een industriële brandwacht (ook wel mangatwacht) ingezet. Een industriële brandwacht heeft een cursus zonder stage gevolgd en is inzetbaar bij industriële werkzaamheden en voor het uitvoeren van gasmetingen. Hieronder gaan we dieper in op de verschillen.
Rijksgediplomeerde brandwacht of industriële brandwacht
Brandwachten worden ingezet om preventief toezicht te houden op locaties waar eisen worden gesteld op het gebied van brandveiligheid, brandpreventie en brandbestrijding. Dit is veelal op advies en last van gemeenten, verzekeringsmaatschappijen, bedrijven en evenementorganisaties.
Ook treedt de brandwacht repressief op én handelt, indien nodig, levensreddend. Een beginnende brand wordt geblust en EHBO kan worden verleend. Hiervoor wordt een industriële brandwacht of een Rijksgediplomeerde brandwacht ingezet. Afhankelijk van waar de werkzaamheden uitgevoerd moeten worden en wat het eisenpakket van de opdrachtgever is.
Rijsgediplomeerde brandwacht
Rijksgediplomeerde brandwachten zijn ook werkzaam bij de brandweer en worden ingezet als brandwacht bij 'schone' klussen. Dit houdt in dat iemand niet smerig wordt. Denk hierbij aan uitval van een brandmeldcentrale of blusinstallatie, aan brandgevaarlijke situaties in openbare gebouwen (hotels, ziekenhuizen en bedrijfspanden) of aan evenementen. Eigenlijk bij alle situaties waar brandbestrijding, incidenten met gevaarlijke stoffen en hulpverlening komt kijken, is een Rijksgediplomeerde brandwacht nodig. Daarnaast stelt de verzekering hoge eisen, waardoor een Rijksgediplomeerde brandwacht geadviseerd wordt.
Industriële brandwacht
Dit werkt anders bij een industriële brandwacht. De brandwacht begeeft zich in een omgeving waar je vies kunt worden, zoals de industrie en heeft een 'vuile' klus. Bij werkzaamheden zoals branden, slijpen en lassen, ook wel ‘heetwerkzaamheden’ genoemd, is de aanwezigheid van een industrieel brandwacht verplicht. De kerntaak van een industrieel brandwacht is het bewaken van de brandveiligheid, het voorkomen van brand en handelingen te verrichten bij calamiteiten. Industriële brandwachten zijn in het bezit van een VOL-VCA diploma en een buitenwacht/mangat-diploma. Ook moet een wacht opgeleid zijn in het gebruik van kleine blusmiddelen en het uitvoeren van gasmetingen.
In onderstaande branches worden veelal Rijksgediplomeerde brandwachten als brandwacht ingezet.
Brandwacht in kantoren of (zorg)instellingen
Door de (lokale) brandweer worden eisen gesteld aan de brandveiligheid van kantoren of instellingen. Bouwtechnisch hebben deze eisen betrekking op de alarmering en de detectie van rook en brand. Indien dit niet in orde is, dan is de aanwezigheid van een brandwacht een vereiste. Niet alleen de brandweer eist dit, ook de verzekeraar. Een brandwacht houdt toezicht op de brandveiligheid en treedt op bij een calamiteit. Daarbij kunnen zij levensreddend handelen.
Brandwacht bij dakwerkzaamheden
Bij werkzaamheden aan of op het dak kunnen brandgevaarlijke situaties ontstaan. Bijvoorbeeld bij het repareren van bitumen daken waar open vuur wordt gebruikt. Met een ingehuurde brandwacht wordt er toezicht gehouden en worden grote gevolgen beperkt als er zich een kleine brand voordoet. Daarnaast kan er op verzoek brandveiligheidsmateriaal, zoals brandblussers, worden geleverd.
Conclusie
Een Rijksgediplomeerd brandwacht en een industriële brandwacht worden voor verschillende doeleinden ingezet. Rijksgediplomeerde brandwachten zijn zo opgeleid om als brandweerman of -vrouw te fungeren, maar ook om als brandwacht ingezet te worden bij 'schone' klussen. Voor het inhuren van een brandwacht moet goed worden gekeken naar de werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd. Waar vindt het plaats, welke risico's zijn eraan verbonden en wat moet een brandwacht aan vaardigheden kunnen? Is er een 'vuile' klus, dan wordt een industriële brandwacht ingezet. Een industriële brandwacht wordt ook wel heetwerkwacht, mangatwacht of buitenwacht genoemd.
