Wetgeving veilig werken - Beheerder

Vanuit de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is de werkgever hoofdverantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van zijn of haar medewerkers. Indien u als beheerder personeel in dienst heeft, dient u zorg te dragen voor veilige werkomstandigheden voor uw medewerkers. Bijvoorbeeld door het plaatsen van ankerpunten, het aanbrengen van dakrandbeveiliging (zoals hekwerk) en het ter beschikking stellen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).

Indien u optreedt als opdrachtgever en gebruik maakt van een derde partij zoals een aannemer of installateur, ligt de verantwoordelijkheid voor de veiligheid en gezondheid voor uitvoerenden in eerste instantie bij de opdrachtnemer. Echter, in de Arbowet, Hoofdstuk 4 Bijzondere verplichtingen, Artikel 16 lid 8, 10 en 11 staat het volgende:

8. Bij algemene maatregel van bestuur kan worden bepaald dat de verplichting tot naleving van daarbij aangegeven voorschriften in de gevallen bij die maatregel omschreven rust op een ander dan de werkgever. Aangewezen kunnen worden de eigenaar of beheerder dan wel degene die anderszins bevoegd is te beslissen over het ontwerp, de vervaardiging dan wel het onderhoud van arbeidsplaatsen en arbeidsmiddelen, zoals zo nodig nader bij die maatregel is bepaald.

10. De werkgever, dan wel een ander dan de werkgever bedoeld in het zevende, achtste of negende lid en de werknemers zijn verplicht tot naleving van de voorschriften en verboden vastgesteld bij of krachtens de op grond van dit artikel, artikel 20, eerste lid, en artikel 24, negende lid, vastgestelde algemene maatregel van bestuur voor zover en op de wijze als bij of krachtens deze maatregel is bepaald.

11. Het niet naleven van de in het tiende lid bedoelde voorschriften en verboden kan worden aangemerkt als strafbaar feit.

Uit dit artikel komt voort dat het zorgen voor een veilige werkplek uw verantwoordelijkheid is als dit niet redelijkerwijs gevraagd kan worden van een opdrachtnemer (als werkgever van de medewerkers die de werkzaamheden uitvoeren). De opdrachtnemer heeft namelijk geen invloed op het ontwerp, de vervaardiging en het onderhoud van arbeidsplaatsen en arbeidsmiddelen. Voor het veilig maken van werkplekken kunt u denken aan het:

• plaatsen van een kooi- of gevelladder of een deur of dakluik voor veilige toegang tot een hoger gelegen werkplek;

• aanbrengen een permanente ladder in een kelder;

• monteren van vaste voeten voor gebruik in combinatie met een davitarm om veilig langs een gevel of in een besloten ruimte af te dalen;

• plaatsen van een vloerafscheiding zoals leuningwerk of permanente dakrandbeveiliging tegen valgevaar.

Ook op grond van het Burgerlijk Wetboek kunt u als beheerder, naast de eigenaar, aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van een arbeidsongeval. Uit Artikel 1a van de Woningwet komt voort dat de beheerder, samen met de eigenaar, verantwoordelijk is voor een veilige omgeving in, op en om zijn (woon)gebouw. Als deze omgeving niet veilig is en er ontstaat schade of letsel voor derden, dan kunt u als beheerder op uw verantwoordelijkheid worden aangesproken. Daarbij kunt u aansprakelijk worden gesteld vanwege een onrechtmatige daad (Burgerlijk Wetboek, Artikel 162).

 Boek 6, Artikel 162, Lid 1 t/m 3

1. Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden. 

2. Als onrechtmatige daad kan worden aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond.

3. Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt.

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) moeten op basis van Europese wetgeving worden goedgekeurd en worden voorzien van een CE-markering. Op basis van de NEN-EN 365 norm en Europese wetgeving dienen categorie 3 PBM ter voorkoming van ernstig en dodelijk letsel minimaal jaarlijks te worden geïnspecteerd. Denk hierbij aan vallijnen, harnassen, valblokken en karabijnhaken. Stelt u deze PBM ter beschikking aan uw eigen medewerkers dan wel derden, dan bent u verantwoordelijk voor de jaarlijkse keuring, het uit roulatie nemen van afgekeurde PBM en de vervanging van deze PBM.

Naast de rol van (gebouw)eigenaar kunt u ook de onderstaande rollen hebben:

• Werkgever: u bent als leidinggevende in dienst van een bedrijf of organisatie en bent dus naast werknemer ook werkgever met de bijbehorende verantwoordelijkheden

• Werknemer: u bent in dienst van een bedrijf of organisatie en bent dus werknemer met de bijbehorende rechten en plichten

• Opdrachtgever: u en/ of uw bedrijf/ organisatie geeft opdrachten uit en/ of huurt derden in voor het uitvoeren van werkzaamheden

• Opdrachtnemer: u en/ of uw bedrijf/ organisatie neemt opdrachten van andere partijen aan en/ of levert medewerkers die werkzaamheden voor/ bij uw opdrachtgevers uitvoeren

• (Gebouw)eigenaar: uw bedrijf/ organisatie is eigenaar van een gebouw, bouwwerk, open erf of terrein